Zayıflama İlaçları
Günümüzde teknolojinin hızlı ilerlemesiyle ortaya çıkan
yenilikler, insanlığın hizmetine sunulmakta ve insanlar gün geçtikçe
değişen bir yaşam tarzı sürdürmektedirler. Günlük hayat içinde pek çok
iş makinelerle yapılmakta, çok kısa mesafelere bile arabayla gidilmekte
ve insanlar daha az hareket etmektedirler. Gelişen teknoloji aynı
zamanda insanların beslenme alışkanlıklarını da olumsuz yönde
etkilemektedir. Beslenme tarzındaki değişiklikler ve fiziksel hareket
azlığı gibi bir takım olumsuz şartlar bir araya geldiğinde obezite
(şişmanlık) riski artmaktadır.
Obezite, kalp-damar hastalıkları, yüksek tansiyon, şeker
hastalığı, bazı kanser türleri, solunum sistemi hastalıkları,
kas-iskelet sistemi hastalıkları vb. pek çok sağlık probleminin
oluşmasına zemin hazırlamakta yaşam kalitesi ve süresini olumsuz yönde
etkilemektedir. Bu nedenle obezite mutlaka tedavi edilmesi gereken bir
hastalıktır.
Yapılan araştırmalar dünyada olduğu gibi ülkemizde de fazla kilolu
olma ve obezite sıklığının giderek arttığını ve obezitenin özellikle
çocuklarımızı ve gençlerimizi etkisi altına almaya başladığını
göstermektedir.
Obezitenin bu kadar yaygınlaşması, tedavisinin uzun ve süreklilik
gerektiren bir süreç olması yaz aylarının yaklaştığı şu günlerde kısa
sürede sonuç alabilmek için bireyleri istenmeyen uygulamalara
yönlendirebilmektedir. Özellikle zayıflamak için bilinçsiz ilaç ile
çeşitli zayıflama ürünlerinin kullanımının sağlığı son derece olumsuz
yönde etkileyeceği unutulmamalıdır.
Bu konuda aşağıda belirtilen hususların mutlaka göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
- Obezite tedavisinde bireye özgü diyet, egzersiz ve davranış değişikliği tedavinin temel ilkeleridir.
- Zayıflama sürecinde aşırı ve hızlı ağırlık kaybından mutlaka
uzak durulmalı, ağırlık kaybı için bireyin cinsiyeti, yaşı, boyu ve
fiziksel aktivitesi dikkate alınmalı, kişinin beslenme alışkanlıklarına
uygun alınan enerji ile tüketilen enerjinin dengelendiği doktor ve
diyetisyen kontrolünde bir beslenme programı uygulanmalıdır.
- Obezite tedavisinde kullanılan ilaçların hafif ve orta
derecede ağırlık fazlalığı olan bireyler için uygun olmadığı
unutulmamalıdır.
- Kullanılan ilaçların, sağlık yönünden güvenirliğinin
saptanmış olması, obeziteye neden olan etiyolojiye uygun bir etki
göstermesi, kısa ve uzun dönemde önemli yan etkisinin olmaması ve
bağımlılık yapmaması büyük önem taşımaktadır.
- Zayıflama ilaçları asla gelişigüzel kullanılmamalıdır. Zayıflama ilaçlarını kimlerin ne kadar süre ile kullanacağı mutlaka doktor önerisi ve kontrolünde olmalıdır.
- Obezitede tedavi öncelikle diyet, egzersiz ve davranış değişikliği olmakla beraber bunun mümkün olamadığı ve
- BKİ'nin >30 kg/m2 olması
- (obezite ile ilgili başka risk faktörü olmadığı durumda)
- BKI'nin >27kg/m2 olması ve obezite ile
ilişkili risk faktörleri/komplikasyonlardan (kalp-damar hastalıkları,
diyabet, hipertansiyon, dislipidemi, uyku apnesi vb. ) en az birinin
varlığı
- Tıbbi beslenme ve egzersizi içeren davranış tedavisine yanıt alamama durumlarında ilaç tedavisi tercih edilebilir.
- Obezite tedavisinin başarılı olması için hastanın ilaç
tedavisinin yanı sıra tıbbi beslenme tedavisi ve egzersiz tedavisini
sürdürmeyi kabul etmesi ve düzenli olarak kontrollerini yaptırması
gerekmektedir.
- Obezite ilaçlarının maliyetinin yüksek, yan etkilerinin fazla olduğu unutulmamalıdır.
- Tedavi süresince gebe kalınmamalı ve ilaç tedavisi gebelik ve
emziklilik dönemlerinde kullanılmamalıdır. Ayrıca şeker hastaları,
kalp, troid ve bunun gibi sağlık problemi olan kişilerin doktor
önerisinde ilacı kullanıp kullanmayacağına karar verilmelidir.
- Kullanılan ilaçların Sağlık Bakanlığı tarafından izinli olması da çok önemlidir.
- Aksi durumda kilolu bireyler tarafından uzman kontrolünde
kullanılmayan bu ürünler insan sağlığını tehdit edebilmekte ölüme kadar
varabilen ciddi sorunlar yaratabilmektedir.
- Bunun yanında zayıflama amacı ile bir çok ürünün gıda
takviyeleri adı altında aktar, market, distribütörlük ile satışı
yapılmakta ve her geçen gün bunlara yenisi eklenmektedir. Ancak genel
olarak bakıldığında bu ürünler ile yapılmış uzun süreli kullanımda
etkinliği ve güvenliği gösteren çalışma sayısı son derece kısıtlıdır. Bu
tür ürünlerin yarar ve zararları iyi değerlendirilmeli, kullanılan
diğer ilaçlarla etkileşimi ve yan etkileri göz önünde tutulmalıdır.
- 5996 Sayılı Kanun kapsamında "gıda" olarak yer alan ürünlerin
özellikle "zayıflatıcı bitkisel ürünler", "gıda takviyeleri" ve "özel
beslenme amaçlı gıdaların" kontrol ve denetimi ile gıdaların ithalat ve
ihracat kontrolleri ve üretim izinleri görevi de Tarım ve Köy İşleri
Bakanlığı tarafından yapıldığından bu ürünler satın alınırken mutlaka
Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı izni aranmalıdır.